Adoptiekinderen Haïti: dna-match is enige hoop op hereniging

Adoption children Haiti: DNA match is some hope for reunification

About thirty older men and women sit close together on wooden benches in the dilapidated community building of the Haitian village of La Vallee de Jacmel. One by one they get a cotton swab in the mouth for a DNA test. They hope that it will end a major loss.

They all gave a child to nuns. The nuns sketched a bright future for the children, but the parents were not told that they would be given up for adoption and set off for a faraway country. The promise that the children would return at the age of 18 was not fulfilled.

Now, often decades later, a DNA test offered by the Plan Kiskeya organization is their only hope of reuniting with their missing children. Some parents know that their child was placed in an orphanage that also sent adopted children to the Netherlands.

Biological parents

Judy Aubrain from Plan Kiskeya himself came to the Netherlands in the 1980s as an adopted child. He was almost 10 years old and still remembers his native country. "I came to the orphanage after being in hospital for malnutrition. First my parents came to visit, but not in the last month."

"In the hospital they would tell my parents that I was in the orphanage. I went to the fence every day to see if they were coming." But his parents never came. Judy was eventually adopted by a family in the Netherlands.

Ronald Bekema was also in the same orphanage as a baby. "But I don't know anything, not even who brought me here." With his foundation and the DNA project, Judy hopes to match parents and adopted persons and Ronald hopes to find his biological parents.

Haiti is one of the most corrupt and poor countries in the western hemisphere. In the capital, a very hot Port-au-Prince, bureaucracy, chaos and lawlessness are the order of the day. We travel all week with a local journalist who translates for us, but is also there for safety. Driving around and filming yourself is not an option here.

We meet Judy, Ronald and Ria van der Linde in a hotel close to the airport. They form a special company: Ria accompanied dozens of Haitian children to Europe in the 1980s. She was also involved in the adoption of Judy and Ronald.

Ria first takes us to the old location of the orphanage Enfant Haitien Mon Frère in Port-au-Prince. The property would now be a Bed and Breakfast, but it is polluted and expired. Remarkably, there are several cots that are clearly still being used. We are told that they are for "the babies". But where those babies are and why they are staying there at all remains unclear.

Papers forged

The new location of the orphanage is just outside the city. It is a new complex, built with money that was collected after the great earthquake in 2010. We meet Serge Lafontant, the son of the old owner who is retired. Ronald and Judy discovered earlier that their adoption papers are forged.

"I do my best to explain the situation," says Lafontant. "If a child is found on the street, there is no way to find the family. What should you do? You must give a child a name anyway?"

The orphanage is still adopted, mainly to the US. An American couple meets their eight-year-old adoptive daughter for the first time after a three-year procedure. The girl jumps into the arms of her adoptive mother and comes running cheerfully during our conversation with the parents.

She eagerly receives the presents. The adoptive parents say that the girl was abandoned by her biological parents and that they know nothing about her origin, despite the relatively old age at which the girl ended up in the orphanage.

In the 1980s, almost two hundred adopted children from Haiti came to the Netherlands. In recent years, there have been dozens of children.

About 30,000 children now live in the 754 orphanages of Haiti. At least eighty percent of these children still have parents and are therefore not orphans. Child protection is currently closing orphanages in the country. Three quarters of the children who lived there go back home.

Then the other children who live in the orphanage also approach us. Much more than a bed to sleep in and they don't have a few run-down playground equipment on site. A girl of one and a half cries uncontrollably for decades in her bed. None of the staff present takes action.

Ten million people live in Haiti. The country has no fewer than 754 orphanages. Haitian child protection recently ruled that only 29 of those orphanages offer adequate care and safety. The other orphanages must improve or close living conditions.

The British organization Lumos, founded by Harry Potter writer J.K Rowling, has done extensive research in the orphanages that have not been approved. "There is no drinking water, toilet and sanitary facilities. Children are mentally, physically and sexually abused. The children are sick, they suffer from anemia and are extremely malnourished," says manager Eugene Guillaume.

Lumos calculated that more than one hundred million dollars worth of foreign sponsorship goes to the orphanages every year. The question is what happens with that money. "Some people start an orphanage to give a child a better place, but there are certainly people who do this to earn a living."

The amount involved in the orphanages is one hundred times higher than the budget for child protection.

Eugene Guillaume, Lumos

The American Susie Krabacher also knows the orphanage business in Haiti. "I worked in the Port-au-Prince hospital for many years. The healthy children always left within a second. Sometimes parents come to look for their child and then they have already disappeared."

She also talks about people looking for children for the orphanages. "Women in the church told us that they had been offered $ 250 for a child," says Krabacher. Recently she and her mother went to get her child back from the orphanage. "We had to pay two thousand dollars, because that would have been the cost in the nine months that the baby had been there. That's more than the mother earns in her entire life."

Child Protection Director Arielle Villedrouin acknowledges that this practice occurs in Haiti. "If you see that all children in an orphanage come from a very different side of the country, then you see that there is someone who has consciously picked up the children. That is why those orphanages are also on the list to be closed."

According to Villedrouin, child protection has had the procedures in order for a few years. But Lumos doubts whether it has the capacity to check the background of all children and in all orphanages. "The amount involved in the orphanages is one hundred times higher than the budget for child protection," says manager Guillaume. "That makes it very difficult to control the situation."

For a few years, the Haitian government and Lumos have been trying to place children from orphanages back with their families. Since poverty is usually the reason that children are ceded, they want to support families. Both call on foreign sponsors to support families directly (financially) and not the orphanages.

International Social Services, a non-governmental organization that advises the Haitian government, is also critical in a recent report. One of the stumbling blocks is that children end up in orphanages without the child protection being involved. This makes checking the origin and reason for adoption difficult. Birth registration in Haiti also leaves something to be desired.

The fathers and mothers who are in the village of La Vallee de Jacmel and want to find their children, are sitting silent while Judy Aubrain takes their cheek mucus for analysis. It can take years before there can be a match with an adopted child.

"These parents have been unbelievably wronged," Aubrain says. "This is a party that actually never sits at the table in the West when it comes to adoption. I'm glad we came across this group of parents so that they can finally talk in this way."

Dutch:

Een kleine dertig oudere mannen en vrouwen zitten dicht op elkaar op houten bankjes in het vervallen gemeenschapsgebouw van het Haïtiaanse dorp La Vallee de Jacmel. Eén voor één krijgen ze een wattenstaafje in de mondholte voor een dna-test. Ze hopen dat die een einde zal maken aan een groot gemis.

Allemaal gaven ze aan nonnen een kind mee. De nonnen schetsten een mooie toekomst voor de kinderen, maar dat ze ter adoptie zouden worden opgegeven en naar een ver buitenland zouden vertrekken, werd de ouders niet verteld. Ook de belofte dat de kinderen op hun 18e jaar terug zouden keren, werd niet ingelost.

Nu, vaak tientallen jaren later, is een dna-test aangeboden door de organisatie Plan Kiskeya, hun enige hoop op hereniging met hun verdwenen kinderen. Sommige ouders weten dat hun kind in een weeshuis is geplaatst dat ook adoptiekinderen naar Nederland stuurde.

Biologische ouders

Judy Aubrain van Plan Kiskeya kwam zelf in de jaren '80 naar Nederland als adoptiekind. Hij was al bijna 10 jaar oud en herinnert zich zijn geboorteland nog. "Ik kwam in het weeshuis nadat ik in het ziekenhuis had gelegen vanwege ondervoeding. Eerst kwamen mijn ouders nog op bezoek, maar de laatste maand niet meer."

"In het ziekenhuis zouden ze mijn ouders vertellen dat ik in het weeshuis zat. Ik ging elke dag bij het hek kijken of ze er al aan kwamen." Maar zijn ouders kwamen nooit. Judy werd uiteindelijk geadopteerd door een familie in Nederland.

Ook Ronald Bekema zat als baby in hetzelfde weeshuis. "Maar ik weet helemaal niks, niet eens wie mij hier heeft gebracht." Judy hoopt met zijn stichting en het dna-project ouders en geadopteerden aan elkaar te matchen en Ronald hoopt zijn biologische ouders te vinden.

Haïti is een van de meest corrupte en arme landen van het westelijk halfrond. In de hoofdstad, een bloedheet Port-au-Prince, is bureaucratie, chaos en wetteloosheid aan de orde van de dag. We reizen de hele week met een lokale journalist die voor ons vertaalt, maar er ook is voor de veiligheid. Zelf rondrijden en filmen is hier geen optie.

We ontmoeten Judy, Ronald en Ria van der Linde in een hotel dicht bij het vliegveld. Ze vormen een bijzonder gezelschap: Ria begeleidde in de jaren '80 tientallen Haïtiaanse kinderen naar Europa, Zo was ze ook betrokken bij de adopties van Judy en Ronald.

Ria neemt ons eerst mee naar de oude locatie van het weeshuis Enfant Haïtien Mon Frère in Port-au-Prince. Het pand zou nu een Bed and Breakfast zijn, maar het is er vervuild en vervallen. Opvallend genoeg staan er wel diverse kinderbedjes die duidelijk nog gebruikt worden. Er wordt ons verteld dat die voor "de baby's" zijn. Maar waar die baby's dan zijn en waarom ze er überhaupt verblijven, blijft onduidelijk.

Papieren vervalst

De nieuwe locatie van het weeshuis ligt iets buiten de stad. Het is een nieuw complex, gebouwd met geld dat na de grote aardbeving in 2010 werd opgehaald. We treffen er Serge Lafontant, de zoon van de oude eigenaresse die met pensioen is. Ronald en Judy ontdekten al eerder dat hun adoptiepapieren vervalst zijn.

"Ik doe mijn best om de situatie uit te leggen", zegt Lafontant. "Als een kind op straat wordt gevonden, dan is er geen manier om de familie te vinden. Wat moet je dan doen? Je moet een kind dan toch een naam geven?"

Vanuit het weeshuis wordt nog altijd geadopteerd, voornamelijk naar de VS. Een Amerikaans stel ontmoet hun adoptiedochter van acht jaar voor het eerst na een procedure van drie jaar. Het meisje springt in de armen van haar adoptiemoeder en komt tijdens ons gesprek met de ouders telkens vrolijk aanhollen.

De cadeautjes neemt ze gretig in ontvangst. De adoptie-ouders zeggen dat het meisje is achtergelaten door haar biologische ouders en dat ze niks weten van haar afkomst, ondanks de relatief hoge leeftijd waarop het meisje in het weeshuis terecht is gekomen.

In de jaren 80 kwamen bijna tweehonderd adoptiekinderen uit Haïti naar Nederland. De afgelopen jaren waren het tientallen kinderen.

In de 754 weeshuizen van Haïti wonen nu ongeveer dertigduizend kinderen. Zeker tachtig procent van deze kinderen heeft nog wel degelijk ouders en is dus geen wees. De kinderbescherming sluit momenteel weeshuizen in het land. Driekwart van de kinderen die er woonden gaan dan weer terug naar huis.

Dan komen ook de andere kinderen die in het weeshuis wonen op ons af. Veel meer dan een bedje om in te slapen en wat vervallen speeltoestellen op het terrein hebben ze niet. Een meisje van anderhalf huilt tientallen minuten onbedaarlijk in haar bedje. Niemand van het aanwezige personeel onderneemt actie.

In Haïti wonen tien miljoen mensen. Het land heeft maar liefst 754 weeshuizen. Onlangs oordeelde de Haïtiaanse kinderbescherming dat slechts 29 van die weeshuizen voldoende zorg en veiligheid bieden. De overige weeshuizen moeten de leefomstandigheden verbeteren of sluiten.

De Britse organisatie Lumos, opgericht door Harry Potter-schrijfster J.K Rowling, heeft uitvoerig onderzoek gedaan in de weeshuizen die niet zijn goedgekeurd. "Er is geen drinkwater, toilet en sanitair. Kinderen worden geestelijk, fysiek en seksueel mishandeld. De kinderen zijn ziek, ze lijden aan bloedarmoede en zijn extreem ondervoed", vertelt manager Eugene Guillaume.

Lumos berekende dat er jaarlijks meer dan honderd miljoen dollar aan buitenlandse sponsoring naar de weeshuizen gaat. Het is de vraag wat er met dat geld gebeurt. "Sommige mensen starten een weeshuis om een kind een betere plek te geven, maar er zijn zeker ook mensen die dit doen om er aan te verdienen."

Het bedrag dat omgaat in de weeshuizen is honderd keer hoger dan het budget van de kinderbescherming.

Eugene Guillaume, Lumos

Ook de Amerikaanse Susie Krabacher kent de weeshuis-business in Haïti. "Ik heb jarenlang in het ziekenhuis in Port-au-Prince gewerkt. De gezonde kinderen zijn altijd binnen een seconde weer vertrokken. Soms komen ouders hun kind zoeken en dan zijn ze al verdwenen."

Ze vertelt ook over mensen die kinderen zoeken voor de weeshuizen. "Vrouwen in de kerk vertelden ons dat hen 250 dollar was aangeboden voor een kind", vertelt Krabacher. Onlangs ging ze met een moeder haar kind weer terughalen uit het weeshuis. "We moesten tweeduizend dollar betalen, want dat waren de kosten geweest in de negen maanden dat het kindje er was geweest. Dat is meer dan de moeder in haar hele leven verdient."

Directeur Arielle Villedrouin van de kinderbescherming erkent dat deze praktijk voorkomt in Haïti. "Als je ziet dat alle kinderen in een weeshuis uit een heel andere kant van het land komen, dan zie je dat er iemand is die bewust die kinderen heeft opgehaald. Daarom staan die weeshuizen ook op de lijst om gesloten te worden."

De kinderbescherming heeft volgens Villedrouin sinds een paar jaar de procedures op orde. Maar Lumos betwijfelt of ze de capaciteit heeft om de achtergrond van alle kinderen en in alle weeshuizen te controleren. "Het bedrag dat omgaat in de weeshuizen is honderd keer hoger dan het budget van de kinderbescherming", vertelt manager Guillaume. "Dat zorgt ervoor dat het heel moeilijk is om de situatie onder controle te houden."

Sinds een paar jaar proberen de Haïtiaanse overheid en Lumos kinderen uit weeshuizen terug te plaatsen bij hun familie. Aangezien armoede meestal de reden is dat kinderen worden afgestaan, willen ze gezinnen ondersteunen. Beiden roepen buitenlandse sponsors op om gezinnen rechtstreeks (financieel) te ondersteunen en niet de weeshuizen.

Ook International Social Services, een non-gouvernementele organisatie die de Haïtiaanse overheid adviseert, is kritisch in een recent rapport. Een van de struikelblokken is dat kinderen in weeshuizen terecht komen zonder dat de kinderbescherming daar bij betrokken is. Zo wordt controle op de afkomst en reden voor adoptie lastig. Ook de geboorteregistratie in Haïti laat te wensen over.

De vaders en moeders die in het dorp La Vallee de Jacmel zijn en hun kinderen willen vinden, zitten doodstil terwijl Judy Aubrain hun wangslijm afneemt om te laten analyseren. Het kan jaren duren voor er een match kan zijn met een geadopteerd kind.

"Deze ouders is ongelooflijk veel onrecht aangedaan", zegt Aubrain. "Dit is een partij die eigenlijk nooit aan tafel zit in het Westen als het gaat over adoptie. Ik ben blij dat we op deze groep ouders zijn gestuit, zodat ze nu eindelijk op deze manier mee kunnen praten."

"