International views on fraudulent adoptions, how do we respond to this?

In May of this year, an additional hearing on intercountry adoption from Ethiopia was held in the Committee for Welfare, Public Health and Family of the Flemish Parliament. This hearing came after the testimony of Thereza De Wannemaeker who questioned her adoption from Ethiopia in 2009. Various testimonials from Ethiopian adopted children and their parents followed, after which Flemish Member of Parliament Lorin Parys (N-VA) asked for an additional hearing in the Flemish Parliament to hear those involved.

During the hearing, the then Flemish Minister of Welfare, Jo Vandeurzen (CD&V), promised to set up an expert panel to conduct in-depth research into past adoptions and formulate policy recommendations. The former Flemish Government compiled this panel in July. Recently, Christof Bex and Miranda N. Aerts, both adopted and well known with the theme, were also added to the panel. This happened after 23 adoptees in an open letter to the current Flemish Minister of Welfare, Wouter Beke (CD&V), criticized the fact that none of the adoptees co-led the investigation. The panel will meet for the first time shortly to define the content and determine a concrete work approach.

Unfortunately, malpractice within adoption remains a reality, despite efforts made worldwide to prevent them. In March 2016, ISS1 published "Responding to Illegal Adoptions: a professional handbook". This international publication was the first attempt to provide a comprehensive overview of possible recovery and prevention measures. Stakeholders and experts from various countries contributed to the handbook and highlighted action points from a legal, psychosocial, social and political context. In summary, David M Smolin² formulated four perspectives and four recommendations at the end of the handbook, which we present below.

Four perspectives for looking at adoption fraud

1. Adoption as controversial and paradoxical

The first perspective states that adoption is a controversial practice that is not allowed in many countries. Western countries often see adoption as a noble act that only benefits the child, but this ignores the losses associated with adoption. Criticism exists mainly on 'full' adoption as opposed to 'normal' adoption. The main difference between the two is that with full adoption, a child is legally completely separated from the biological family, while with ordinary adoption the bonds remain. You can read more information about the differences here . With full adoption there is a definitive break with the biological family, for the child a loss of identity. The privacy of each partythe adoption triangle comes first. These circumstances foster illegal practices, requiring countries that allow full adoption to be extra vigilant against abuse.

2. International standards and the past

International standards for adoption are relatively new and are at odds with historical adoption practice. For decades, adoption was a way of securing an heir, an answer to unmarried motherhood, a means of retaliation in totalitarian regimes ... Principles such as the best interests of the child, subsidiarity and adoptability were irrelevant . This second perspective takes into account that the current adoption standards are still under development. It takes time from countries to put them into practice.

3. An ethical adoption in a discriminatory context

Parents living in good conditions do not normally agree to give up their children to strangers without the right to information and contact. The third perspective therefore states that adoption grows in situations where there is general discrimination and denial of law. This makes it difficult and doubly difficult to develop adoption practices in accordance with human rights. Especially with intercountry adoption, vulnerable groups are exposed to the demand for children from Western countries. The same circumstances that allow adoption to grow create opportunities for abuse and fraud.

4. Adoption fraud as "the perfect crime"

Many fraudulent adoptions are “the perfect crime” because they are difficult to detect and prosecute. Money laundering, in which children are illicitly obtained and subsequently labeled as abandoned or abandoned, is a crime that is particularly successful in avoiding punishment because the child then ends up in the legal system. On the one hand, birth families are powerless and they get the feeling that they share responsibility. On the other hand, adoptees sometimes have very mixed feelings about efforts to inform them of fraud on their records. The fourth perspective indicates that victims are successfully held back from acting against the injustice done to them.

Four Recommendations for Responding to Adoption Fraud

1. Investigate files as soon as fraud is suspected

The first recommendation states that there is never an appropriate time to investigate suspected fraud, but this should not be a reason not to do so. Illegal adoptions are serious crimes involving a violation of human rights. Governments should therefore start an investigation as soon as there are indications.

2. Take into account the needs of the different victims, without repeating inequalities

Encounters between parties in the adoption triangle are often complex. Just think of the emotions and expectations at play, cultural and religious differences, language barriers and other communication problems ... Fraud in the adoption file adds another dimension to this. Unfortunately, an encounter can repeat the inequalities that existed at the time of the adoption. Adoptees generally have an advantage over their biological family in terms of financial prosperity, education and network. This recommendation asks to pay attention to these inequalities.

3. Acknowledge and Facilitate the Work of Activists

Without the initiative of committed individuals or groups, some adoption malpractices would never have been recognized or investigated. The third recommendation is to recognize and support their work in the fight against adoption fraud, because without activism, impunity often remains.

4. Organize supervision by international bodies and NGOs

The fourth recommendation proposes to consider how international organizations can participate in a sustainable response to fraudulent adoption practices. Organizations such as UNICEF and Terre des Hommes can ensure that there is a more adequate and systematic response to malpractice internationally. Collaboration with academics is recommended.

The four perspectives and four recommendations outlined above cannot possibly represent the full contents of the handbook. If you would like to read more about (respond to) fraudulent adoption practices, you can download the ISS handbook for free via this link .

Baglietto C, Cantwell N, Dambach M (Eds.) (2016). Responding to illegal adoptions: A professional handbook. Geneva, Switzerland: International Social Service

1 ISS stands for International Social Service. The ISS is an NGO active in more than 120 countries that protects, defends and supports children, adults and families separated from each other by migration.

² David Smolin is professor of law and director of The Center for Children, Law, and Ethics at Cumberland Law School, Samford University (USA). He is an independent expert for the Hague Conference on Private International Law on intercountry adoption and gave plenary sessions on illegal adoption practices at the 2015 and 2010 Special Committee to review the practical operation of the Hague Adoption Convention.

************************************************************************************************************************

In mei van dit jaar vond er een extra hoorzitting plaats over interlandelijke adoptie uit Ethiopië in de Commissie voor Welzijn, Volksgezondheid en Gezin van het Vlaams Parlement. Deze hoorzitting kwam er na de getuigenis van Thereza De Wannemaeker die haar adoptie uit Ethiopië in 2009 in vraag stelde. Verschillende getuigenissen van Ethiopische adoptiekinderen en hun ouders volgden, waarna Vlaams Parlementslid Lorin Parys (N-VA) een extra hoorzitting vroeg in het Vlaams Parlement om de betrokkenen te horen.

Tijdens de hoorzitting beloofde toenmalig Vlaams minister van Welzijn, Jo Vandeurzen (CD&V), een expertenpanel in het leven te roepen om diepgaand onderzoek te voeren naar adopties uit het verleden en beleidsaanbevelingen te formuleren. In juli stelde de voormalige Vlaamse Regering dit panel samen. Recent werden ook Christof Bex en Miranda N. Aerts, allebei geadopteerd en welbekend met het thema, toegevoegd aan het panel. Dit gebeurde nadat 23 geadopteerden in een open brief aan huidig Vlaams minister van Welzijn, Wouter Beke (CD&V), kritiek hadden geuit op het feit dat geen enkele geadopteerde het onderzoek mee leidde. Binnenkort komt het panel voor een eerste keer samen om de inhoud af te bakenen en een concrete werkaanpak te bepalen.

Helaas blijven wanpraktijken binnen adoptie een realiteit, ondanks de inspanningen die wereldwijd geleverd worden om deze te voorkomen. In maart 2016 publiceerde het ISS1 "Responding to Illegal Adoptions: a professional handbook". Deze internationale publicatie was de eerste poging tot het geven van een uitgebreid overzicht van mogelijke herstel- en preventiemaatregelen. Stakeholders en experten uit diverse landen werkten mee aan het handboek en belichtten actiepunten vanuit een juridisch, psychosociaal, sociaal en politiek kader. Samenvattend formuleerde David M Smolin² op het einde van het handboek vier perspectieven en vier aanbevelingen die wij hieronder weergeven.

Vier perspectieven om naar adoptiefraude te kijken

1. Adoptie als omstreden en paradoxaal

Het eerste perspectief stelt dat adoptie een omstreden praktijk is die in vele landen niet wordt toegelaten. Westerse landen zien adoptie vaak als een nobele daad die alleen voordeel oplevert voor het kind, maar dit gaat voorbij aan de verliezen die verbonden zijn met adoptie. Kritiek bestaat vooral op 'volle' adoptie in tegenstelling tot 'gewone' adoptie. Het belangrijkste verschil tussen beide is dat een kind bij volle adoptie juridisch volledig wordt losgemaakt van de biologische familie, terwijl bij gewone adoptie de banden blijven bestaan. Meer info over de verschillen lees je hier. Bij volle adoptie is er een definitieve breuk met de biologische familie, voor het kind een verlies van identiteit. De privacy van elke partij in de adoptiedriehoek staat voorop. Deze omstandigheden werken illegale praktijken in de hand, waardoor landen die volle adoptie toestaan extra waakzaam moeten zijn voor misbruik.

2. Internationale standaarden en het verleden

De internationale standaarden rond adoptie zijn relatief nieuw en staan haaks op de historische adoptiepraktijk. Decennialang was adoptie een manier om zich te verzekeren van een erfgenaam, een antwoord op ongehuwd moederschap, een vergeldingsmiddel in totalitaire regimes … Principes zoals het belang van het kind, subsidiariteit en adoptabiliteit waren niet van tel. Dit tweede perspectief houdt er rekening mee dat de huidige adoptiestandaarden nog in ontwikkeling zijn. Het vraagt tijd van landen om ze in de praktijk om te zetten.

3. Een ethische adoptie in een discriminerende context

Ouders die in goede omstandigheden leven, stemmen normaal gezien niet in met het afstaan van hun kinderen aan onbekenden zonder recht op informatie en contact. Het derde perspectief stelt dan ook dat adoptie groeit in situaties waar er sprake is van algemene discriminatie en rechtsontzegging. Dit maakt het moeilijk en dubbel om adoptiepraktijken te ontwikkelen conform de mensenrechten. Vooral bij interlandelijke adoptie worden kwetsbare groepen blootgesteld aan de vraag naar kinderen uit westerse landen. Dezelfde omstandigheden die ervoor zorgen dat adoptie kan groeien, creëren mogelijkheden voor misbruik en fraude.

4. Adoptiefraude als "het perfecte misdrijf"

Vele frauduleuze adopties zijn “het perfecte misdrijf”, omdat ze moeilijk te ontdekken en vervolgen zijn. Kinderen witwassen, waarbij kinderen onrechtmatig worden bekomen en ze vervolgens worden bestempeld als afgestaan of achtergelaten, is een misdrijf dat er vooral goed in slaagt om bestraffing te vermijden, omdat het kind daarna terechtkomt in het legale systeem. Enerzijds staan geboortefamilies machteloos en krijgen ze het gevoel dat ze medeverantwoordelijk zijn. Anderzijds hebben geadopteerden soms zeer gemengde gevoelens ten opzichte van inspanningen om hen te informeren van fraude in hun dossier. Het vierde perspectief wijst erop dat slachtoffers met succes worden tegengehouden om op te treden tegen het onrecht dat hen is aangedaan.

Vier aanbevelingen om te reageren op adoptiefraude

1. Onderzoek dossiers zodra er vermoedens zijn van fraude

De eerste aanbeveling stelt dat er nooit een gepaste tijd is om vermoedens van fraude te onderzoeken, maar dit mag geen reden zijn om het niet te doen. Illegale adopties zijn ernstige misdrijven waarbij er sprake is van een schending van mensenrechten. Overheden dienen dan ook een onderzoek te starten zodra er aanwijzingen zijn.

2. Houd rekening met de behoeftes van de verschillende slachtoffers, zonder ongelijkheden te herhalen

Ontmoetingen tussen partijen in de adoptiedriehoek zijn dikwijls complex. Denk maar aan de emoties en verwachtingen die spelen, culturele en religieuze verschillen, taalbarrières en andere communicatieproblemen ... Fraude in het adoptiedossier voegt hier nog een dimensie aan toe. Helaas kan een ontmoeting de ongelijkheden herhalen die speelden op het moment van de adoptie. Geadopteerden hebben ten opzichte van hun biologische familie doorgaans een voordeel op het vlak van financiële welvaart, opleiding en netwerk. In deze aanbeveling vraagt men aandacht te hebben voor deze ongelijkheden.

3. Erken en faciliteer het werk van activisten

Zonder het initiatief van geëngageerde individuen of groeperingen zouden sommige wanpraktijken binnen adoptie nooit erkend noch onderzocht zijn geweest. De derde aanbeveling is om hun werk te erkennen en ondersteunen in de strijd tegen adoptiefraude, want zonder activisme blijft straffeloosheid dikwijls een feit.

4. Organiseer toezicht door internationale instanties en ngo's

De vierde aanbeveling stelt om na te denken over hoe internationale organisaties kunnen meewerken aan een duurzame respons op frauduleuze adoptiepraktijken. Organisaties zoals Unicef en Terre des Hommes kunnen erop toezien dat er internationaal meer adequaat en systematisch gereageerd wordt op wanpraktijken. Een samenwerking met academici is hierbij aangewezen.

De vier perspectieven en vier aanbevelingen die we hierboven schetsen, kunnen onmogelijk de volledige inhoud van het handboek weergeven. Wie graag meer leest over (reageren op) frauduleuze adoptiepraktijken, kan het handboek van ISS gratis downloaden via deze link.

Baglietto C, Cantwell N, Dambach M (Eds.) (2016). Responding to illegal adoptions: A professional handbook. Geneva, Switzerland: International Social Service

1 ISS staat voor International Social Service. Het ISS is een ngo actief in meer dan 120 landen die instaat voor de bescherming, verdediging en ondersteuning van kinderen, volwassenen en families die door migratie van elkaar gescheiden zijn geraakt.

² David Smolin is professor in de rechten en directeur van The Center for Children, Law, and Ethics aan Cumberland Law School, Samford University (USA). Hij is onafhankelijk expert voor de Haagse Conferentie voor Internationaal Privaatrecht met betrekking tot interlandelijke adoptie en gaf plenaire sessies over illegale adoptiepraktijken op de 2015 en 2010 Bijzondere Commissie ten einde de praktische werking van het Haags Adoptieverdrag te toetsen.

.